लण्डन/ बेलायतले आधा शताब्दीभन्दा बढी समयपछि हिन्द महासागरमा रहेको एउटा टाढाको, तर रणनीतिक रूपमा महत्त्वपूर्ण टापु समूहको सार्वभौमसत्ता छोड्ने घोषणा गरेको छ।
वर्षौंसम्मको वार्तापछि प्राप्त भएको सम्झौताले बेलायतलाई चागोस टापुहरू मौरिससलाई सुम्पिने ऐतिहासिक कदमको रूपमा रहेको छ।
यसमा डिएगो गार्सिया नामक उष्णकटिबंधीय एटोल पनि समावेश छ, जसलाई अमेरिकी सरकारले आफ्नो नौसेना जहाज र लामो दूरीको बमवर्षक विमानहरूको सैन्य आधारका रूपमा प्रयोग गर्दै आएको छ।
बेलायत र मौरिससका प्रधानमन्त्रीहरूले संयुक्त वक्तव्यमा यो घोषणा गरेका थिए, जसले यी दुई देशहरूबीच दशकौंदेखि भइरहेका विवादास्पद वार्ताहरूलाई अन्त्य गरेको छ।
डिएगो गार्सियामा रहेको अमेरिकी र ब्रिटिश सैन्य आधार कायम रहनेछ – यो सम्झौता अघि बढ्नको लागि महत्त्वपूर्ण पक्ष हो, किनकि यस क्षेत्रमा पश्चिमी देशहरू, भारत, र चीनबीच बढ्दो भू राजनीतिक प्रतिस्पर्धा चलिरहेको छ।
सम्झौता अझै सन्धिको अन्तिम सम्झौता सम्पन्न हुन बाँकी छ, तर दुवै पक्षले यसलाई सकेसम्म छिटो सम्पन्न गर्ने वाचा गरेका छन्।
“यो हाम्रो सम्बन्धमा एउटा महत्त्वपूर्ण क्षण हो र विवादहरूको शान्तिपूर्ण समाधान र कानूनी शासनप्रति हाम्रो स्थायी प्रतिबद्धताको प्रमाण हो ।” बेलायती प्रधानमन्त्री कियर स्टार्मर र मौरिससका प्रधानमन्त्री प्रविन्द जगनाथको वक्तव्यमा उल्लेख छ।